97-103

Ο Χέρμπερτ Μαρκούζε και η "αισθητική διάσταση" του σουρρεαλισμού

Β' Μέρος/Part IΙ

• Νοττι, Γαλήνη

Το ενδιαφέρον του Χέρμπερτ Μαρκούζε για τον Σουρρεαλισμό εκδηλώνεται μέσα από αποσπάσματα διάσπαρτα στο έργο του, κυρίως μετά το 1955, χρονιά έκδοσης του βιβλίου του Τρως και πολιτισμός. Επίσης, από το 1971 που η σουρρεαλιστική ομάδα του Σικάγο πήρε την πρωτοβουλία να επικοινωνήσει μαζί του, ξεκινά μια αλληλογραφία πού θα συνεχιστεί μέχρι το τέλος της ζωής του. Ο Μαρκούζε αντιλαμβάνεται τον Σουρρεαλισμό ως επαναστατικό κίνημα. Ό άνατρεπτικός του χαρακτήρας έμφανίζεται γιά τόν Μαρκοΰζε μέσα άπό τή μορφή του, τή γλώσσα του, καθώς καί μέσα άπό τίς εικόνες πού έπικαλεϊται, εικόνες ρομαντικές, στό βαθμό πού άντιτίθενται στό υπολογιστικό πνεύμα τής καπιταλιστικής κοινωνίας. Ό Μαρκούζε άναφέρεται έπίσης στόν Σουρρεαλισμό ώς πρός τή σχέση τέχνης καί έπανάστασης. Βλέπει στό κίνημα αύτό τό κατεξοχήν παράδειγμα γιά τή σκιαγράφηση τής άνυπέρβλητης άντίφασης άνάμεσα στήν αύτονομία τής τέχνης καί τήν πολιτική στράτευση. 'Υπό τό πρίσμα αύτής τής άντίφασης προσλαμβάνει καί τήν «αισθητική διάσταση» τού κινήματος. Ή αισθητική σκέψη τού Μαρκούζε συναντά κάποιες άπό τίς αισθητικές άξιες τού Σουρρεαλισμοΰ, δπως τό άντικειμενικά τυχαίο, τό μαύρο χιούμορ, τό όνειρο, τόν έρωτα, στέκεται όμως κριτικά άπέναντι στή σουρρεαλιστική έπίκληση στόν αύτοματισμό.

• Arts
• Philosophy, Ethics and Religion

• Αισθητική
• Τέχνη
• Πολιτική επιστήμη

σουρεαλισμός